Miejsca Pamięci - Miasto i Gmina Czerwińsk nad Wisłą

Grób Nieznanego Żołnierza
Zbiorowa mogiła 14-tu nieznanych żołnierzy Wojska Polskiego, poległych we wrześniu 1939 r. podczas wojny obronnej z Niemcami.

Lokalizacja: Cmentarz Parafialny w Czerwińsku nad Wisłą

Zbiorowa Mogiła
Zbiorowa mogiła 17-tu mieszkańców Czerwińska zamordowanych przez hitlerowców 19 stycznia 1945 r. we więzieniach w Płońsku i Sierpcu.

Lokalizacja: Cmentarz Parafialny w Czerwińsku nad Wisłą

Grób Ludwika Dłużniewskiego „Nadzieja”,
Grób Ludwika Dłużniewskiego „Nadzieja”, komendanta Obwodu Armii Krajowej Płońsk. Zamordowany przez Niemców podczas próby ucieczki.

Lokalizacja: Cmentarz Parafialny w Czerwińsku nad Wisłą

Kirkut

Nowy cmentarz żydowski w Czerwińsku nad Wisłą – kirkut społeczności żydowskiej niegdyś zamieszkującej Czerwińsk nad Wisłą. Powstał w 1935. Znajdował się przy ul. Polnej we wschodniej części miejscowości. Został zniszczony podczas II wojny światowej. Nie zachowały się żadne nagrobki.

Lokalizacja: ul. Polna, Czerwińsk nad Wisłą

Dąb Smoleński
Dąb oraz obelisk upamiętniający katastrofę smoleńską z 10 kwietnia 2010 r. Zginęło w niej 96 osób, wśród nich: prezydent RP Lech Kaczyński z małżonką Marią Kaczyńską, ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski, wicemarszałkowie Sejmu i Senatu, 18 parlamentarzystów, dowódcy wszystkich rodzajów Sił Zbrojnych RP, pracownicy Kancelarii Prezydenta, szefowie instytucji państwowych, duchowni, przedstawiciele ministerstw, organizacji kombatanckich i społecznych oraz osoby towarzyszące, stanowiący delegację polską na uroczystości związane z obchodami 70. rocznicy zbrodni katyńskiej, a także załoga samolotu.

Lokalizacja: ul. Władysława Jagiełły 16, przy budynku Urzędu Miasta i Gminy

Tablica Pamięci w Szkole Podstawowej w Czerwińsku nad Wisłą

W 1975 r. na froncie Szkoły Podstawowej w Czerwińsku nad Wisłą wmurowano tablicę pamiątkową z nazwiskami 168 osób poległych i pomordowanych w latach 1939 – 1945.

Lokalizacja: ul. Warszawska 1, Czerwińsk nad Wisłą

Obeliski na Placu Batorego

Na Placu Batorego znajdują się dwa kamienne obeliski upamiętniające 1000 lecie Państwa Polskiego oraz przeprawę wojsk króla Władysława Jagiełły.

Lokalizacja:

Plac Batorego, Czerwińsk nad Wisłą

Obelisk upamiętniający przeprawę przez Wisłę wojsk polsko – litewskich w 1410 roku.
Most pod Czerwińskiem ułatwił szybką przeprawę przez Wisłę i przyśpieszył koncentrację wojsk Polski i Litwy, które po sforsowaniu rzeki w tym miejscu mogły uderzyć na ziemię dobrzyńską, ziemię chełmińską i Pomezanię, kierując się na Malbork. Zagrożenie samego centrum państwa zakonnego miało zmusić Krzyżaków do przyjęcia bitwy w otwartym polu, czego efektem była bitwa pod Grunwaldem.

Lokalizacja: Bulwar Wiślany w Czerwińsku nad Wisłą

Kopiec Kościuszki

Czerwińsk nad Wisłą jest drugim po Krakowie miejscem, gdzie uczczono pamięć bohatera narodowego Tadeusza Kościuszkę. W 1917 r. w setną rocznicę śmierci generała za sprawą czerwińskiego proboszcza ks. Gruberskiego rozpoczęła się budowa pomnika z ziemii. Kopiec usypali mieszkańcy Czerwińska. Budowa kopca zakończona została ustawieniem wielkiego drewnianego krzyża wiosną 1919 r.
Jak można przeczytać w czasopiśmie Głos Polski, R.1, nr 11,(28 czerwca 1919 r.), strona 6
„Na prawym brzegu Wisły na wyniosłych wzgórzach nad Wisłą leży starożytny Czerwińsk, z pięknym kościołem i klasztorem, ufundowany jeszcze w 12 wieku, za czasów króla Bolesława Krzywoustego, przez możnego pana polskiego, Piotra Dunina ze Śląska. W Czerwińsku odbyły się właśnie w pierwszym dniu Zielonych Świąt dwie piękne uroczystości: doroczny odpust i poświęcenie kopca, usypanego na cześć Kościuszki przez parafian czerwińskich, za sprawą ks. Gruberskiego, proboszcza czerwińskiego, wielce światłego kapłana i obywatela. Na uroczystość od wczesnego ranka ciągnęli tłumnie do Czerwińska więksi i drobni rolnicy, przybyło też kilku posłów sejmowych, i wiele gości przyjechało statkiem z Warszawy, Zakroczymia, Nowego Dworu, Wyszogrodu i Płocka. Po nieszporach ruszył z kościoła olbrzymi pochód, pod przewodnictwem duchowieństwa, do kopca, położonego śród pól zbożem falujących. U stóp kopca cicho pluszcze szaro-modra fala wiślana…

Pierwsi na kopiec wstąpili trębacze. Uroczyste dźwięki „Roty” popłynęły hen, aż za Wisłę przez pola i łąki… Z pod krzyża, wzniesionego na kopcu, przemówił pierwszy ks. Zajkowski o bohaterskich czynach Kościuszki; po nim – poseł włościan Sawicki, w dłuższym przemówieniu jasno i pięknie przedstawił dzieje naszej Ojczyzny i wykazał potrzebę zgody i jednolitego działania wszystkich warstw narodu dla jego dobra.
Piękna uroczystość zakończyła się hymnem „Boże coś Polskę”, śpiewnym przez tysiączne rzesze ludu.”
Obecnie kopiec znajduje się na terenie prywatnym.

Lokalizacja: ul. Kościuszki, Czerwińsk nad Wisłą

Mogiła trzech męczenników Fortu III w Pomiechówku

Spoczywają tu:
Ryszard Giżyński z Chociszewa, lat 24; organista parafii Chociszewo zamęczony w torturach za tajne nauczanie dzieci.
Władysław Piekut z Goworowa, lat 32 zamordowany w masowej egzekucji dnia 30.07.1944 r.; podejrzewany o działalność konspiracyjną;
Lucjan Piekut z Miączyna, lat 31 oskarżony o działalność konspiracyjną i zamordowany w zbiorowej egzekucji we wrześniu 1944 roku.
Miejsce tego właśnie wiecznego spoczynku znaleźli dopiero wiosną 1945 r. po ekshumacjach zbiorowych grobów w Pomiechówku i rozpoznaniu ich ciał przez rodziny.

Lokalizacja: Cmentarz Parafialny w Chociszewie

Mogiła Szczepana Topolskiego

Szczepan Topolski, lat 36, był wodniakiem mieszkającym w Wychódźcu. Uczestniczył w wojnie obronnej w 1939 r. a w okresie okupacji hitlerowskiej pomagał żołnierzom Armii Krajowej. Doskonale znał Wisłę – rzekę nad którą się wychował, dlatego pomagał im przeprawić się bezpiecznie na drugi brzeg, unikając niemieckich patroli. Za tę pomoc zapłacił najwyższą cenę, został zamordowany podczas zbiorowej egzekucji 30 lipca 1944 r. w Forcie III w Pomiechówku.

Lokalizacja: Cmentarz Parafialny w Chociszewie

Mogiła Zygmunta Zdziarskiego

Mogiła upamiętniająca Zygmunta Zdziarskiego „Pająk”, bestialsko zamordowanego żołnierza Armii Krajowej, odznaczonego pośmiertnie Krzyżem Walecznych przez Dowództwo AK.

Lokalizacja: Cmentarz Parafialny w Chociszewie

Dąb Katyński

Na terenie Niepublicznej Szkoły Podstawowej w Nowym Radzikowie znajduje się posadzony 2 maja 2010 r. dąb oraz obelisk upamiętniający urodzonego w Radzikowie ppłk. Bolesława Jakubiaka (1891-1940), legionisty, żołnierza wojny polsko-bolszewickiej w 1920 r., ofiary zbrodni katyńskiej. Zginął tak jak tysiące innych jeńców wojennych, zamordowany strzałem w tył głowy, a jego zwłoki spoczęły w katyńskich dołach śmierci.

Lokalizacja: Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Nowym Radzikowie

Grób NN w Radzikowie

Grób nieznanego Polaka zamordowanego przez hitlerowców podczas II Wojny Światowej

Lokalizacja: Cmentarz Parafialny w Radzikowie

Tablica Pamięci
Na budynku Szkoły Podstawowej znajduje się tablica upamiętniająca miejsce męczeństwa Polaków.

Lokalizacja: Szkoła Podstawowa w Grodźcu